De wereld moet fragmentatie vermijden
Het is nu een bijzonder uitdagende tijd voor de wereldeconomie, waarbij de vooruitzichten in 2023 naar verwachting somberder zullen worden.
Drie krachtige krachten houden de wereldeconomie tegen: het conflict tussen Rusland en Oekraïne, de noodzaak om het monetaire beleid te verkrappen te midden van de crisis rond de kosten van levensonderhoud en de aanhoudende en steeds groter wordende inflatiedruk, en de vertraging van de Chinese economie.
Tijdens de jaarlijkse bijeenkomsten van het Internationale Monetaire Fonds in oktober voorspelden we dat de mondiale groei zou vertragen van 6,0 procent vorig jaar naar 3,2 procent dit jaar.En voor 2023 hebben we onze voorspelling verlaagd naar 2,7 procent – 0,2 procentpunt lager dan enkele maanden eerder in juli werd voorspeld.
Wij verwachten dat de mondiale vertraging een brede basis zal hebben, waarbij landen die een derde van de wereldeconomie voor hun rekening nemen dit of volgend jaar zullen krimpen.De drie grootste economieën: de Verenigde Staten, China en de eurozone zullen blijven stagneren.
Er is een kans van één op vier dat de mondiale groei volgend jaar onder de 2 procent komt – een historisch dieptepunt.Kortom: het ergste moet nog komen en sommige grote economieën, zoals Duitsland, zullen naar verwachting volgend jaar in een recessie belanden.
Laten we eens kijken naar de grootste economieën ter wereld:
In de Verenigde Staten zorgen de verkrapping van de monetaire en financiële omstandigheden ervoor dat de groei in 2023 ongeveer 1 procent kan bedragen.
In China hebben we de groeivoorspelling voor volgend jaar verlaagd naar 4,4 procent vanwege de verzwakkende vastgoedsector en de zwakkere mondiale vraag.
In de eurozone eist de energiecrisis, veroorzaakt door het conflict tussen Rusland en Oekraïne, een zware tol, waardoor onze groeiverwachting voor 2023 wordt teruggebracht tot 0,5 procent.
Bijna overal veroorzaken snel stijgende prijzen, vooral die van voedsel en energie, ernstige ontberingen voor kwetsbare huishoudens.
Ondanks de vertraging blijkt de inflatiedruk breder en hardnekkiger te zijn dan verwacht.Er wordt nu verwacht dat de mondiale inflatie in 2022 een piek zal bereiken van 9,5 procent, voordat deze in 2024 zal afnemen tot 4,1 procent. De inflatie breidt zich ook uit tot voorbij voedsel en energie.
De vooruitzichten zouden nog verder kunnen verslechteren en beleidsafwegingen zijn een acute uitdaging geworden.Hier zijn vier belangrijke risico’s:
Het risico op een miskalibratie van het monetair, begrotings- of financieel beleid is scherp gestegen in een tijd van grote onzekerheid.
Onrust op de financiële markten zou ertoe kunnen leiden dat de mondiale financiële omstandigheden verslechteren en dat de Amerikaanse dollar verder sterker wordt.
De inflatie zou opnieuw hardnekkiger kunnen blijken, vooral als de arbeidsmarkten extreem krap blijven.
Tenslotte woeden de vijandelijkheden in Oekraïne nog steeds.Een verdere escalatie zou de energie- en voedselzekerheidscrisis verergeren.
De toenemende prijsdruk blijft de meest directe bedreiging voor de huidige en toekomstige welvaart, doordat de reële inkomens onder druk komen te staan en de macro-economische stabiliteit wordt ondermijnd.Centrale banken richten zich nu op het herstellen van de prijsstabiliteit, en het tempo van de verkrapping is sterk versneld.
Waar nodig moet het financiële beleid ervoor zorgen dat de markten stabiel blijven.Centrale banken over de hele wereld moeten echter de vaste hand vasthouden, waarbij het monetaire beleid sterk gericht is op het beteugelen van de inflatie.
De kracht van de Amerikaanse dollar is ook een grote uitdaging.De dollar is nu op zijn sterkst sinds het begin van de jaren 2000.Tot nu toe lijkt deze stijging vooral te worden veroorzaakt door fundamentele krachten zoals de verkrapping van het monetaire beleid in de VS en de energiecrisis.
De juiste reactie is het kalibreren van het monetair beleid om de prijsstabiliteit te handhaven, terwijl de wisselkoersen zich kunnen aanpassen, waardoor waardevolle deviezenreserves worden behouden voor wanneer de financiële omstandigheden echt verslechteren.
Nu de wereldeconomie op stormachtig water afstevent, is het voor de beleidsmakers van de opkomende markten nu tijd om de luiken dicht te gooien.
Energie zal de vooruitzichten van Europa domineren
De vooruitzichten voor volgend jaar zien er somber uit.Wij zien het bbp van de eurozone in 2023 met 0,1 procent krimpen, wat iets onder de consensus ligt.
Een succesvolle daling van de vraag naar energie – geholpen door seizoensgebonden warm weer – en gasopslagniveaus van bijna 100 procent verminderen echter het risico van harde energierantsoenering tijdens deze winter.
Halverwege het jaar zou de situatie moeten verbeteren, omdat de dalende inflatie stijgingen van de reële inkomens en herstel in de industriële sector mogelijk maakt.Maar omdat er volgend jaar vrijwel geen gas uit de Russische pijpleiding naar Europa stroomt, zal het continent alle verloren energievoorraden moeten vervangen.
Het macroverhaal van 2023 zal dus grotendeels worden gedicteerd door energie.Verbeterde vooruitzichten voor de nucleaire en hydro-elektrische productie, gecombineerd met een permanente mate van energiebesparing en brandstofvervanging zonder gas, betekent dat Europa zou kunnen overstappen van Russisch gas zonder dat er een diepe economische crisis ontstaat.
Wij verwachten dat de inflatie in 2023 lager zal zijn, hoewel de langdurige periode van hoge prijzen dit jaar een groter risico op hogere inflatie met zich meebrengt.
En nu er bijna een einde komt aan de Russische gasimport, kunnen de inspanningen van Europa om de voorraden aan te vullen de gasprijzen in 2023 doen stijgen.
Het beeld voor de kerninflatie ziet er minder gunstig uit dan voor het nominale cijfer, en wij verwachten dat deze in 2023 weer hoog zal zijn, met een gemiddelde van 3,7 procent.Een sterke desinflatoire trend afkomstig van goederen en een veel hardnekkigere dynamiek in de dienstenprijzen zullen het gedrag van de kerninflatie bepalen.
De inflatie van niet-energiegoederen is momenteel hoog als gevolg van een verschuiving in de vraag, aanhoudende aanbodproblemen en de doorberekening van de energiekosten.
Maar de daling van de mondiale grondstoffenprijzen, de afnemende spanningen in de toeleveringsketen en de hoge verhouding tussen voorraden en orders duiden erop dat er een ommekeer op handen is.
Met diensten die twee derde van de kern van de economie vertegenwoordigen, en ruim 40 procent van de totale inflatie, zal daar in 2023 het echte strijdtoneel voor de inflatie liggen.
Posttijd: 16 december 2022